Protrombin Zamanı (PTZ) (PT) Testi ve Normal Değerleri Nedir?

Yayın Tarihi : 2019/03/02 23:04 • Güncelleme Tarihi : 2021/03/02 15:45 • Yazar: Başak Pırıl Gökayaz
Bu makalemizde Protrombin Testi nedir, ne zaman gerek duyarız, nasıl yapılır ve sonuçlarının ne anlama geldiğine dair bilgiler edinmeniz mümkündür. PTZ testi normal değerleri, PTZ yüksekliği ve PTZ testinin neden ve nasıl yapıldığına dair merak ettiğiniz bilgileri aşağıdaki yazımızda bulabilirsiniz. PTZ testi hematoloji laboratuvarlarında yapılmaktadır.
Protrombin Zamanı (PTZ) (PT) Testi ve Normal Değerleri Nedir?

Kanamanız olduğunda, vücudunuz her şeyi yolunda tutmak için harekete geçer. Trombosit denilen hücreler  kanamayı yavaşlatmak için önce oraya giderler. Ardından, pıhtılaşma faktörleri olarak adlandırılan bir grup protein ortaya çıkar. Hepsi sağlam bir kütle oluşturmak için bir araya gelirler-kan pıhtısı- böylelikle kanamayı durdurmak için iyileşmeye başlayabilirsiniz.

Genellikle böyle olur. Ancak kolayca kanamanız oluyorsa veya pıhtılaşmaması gerektiğinde pıhtılaşma yaşıyorsanız pıhtılaşma faktörlerinizle ilgili bir sorun yaşıyor olabilirsiniz.

Kanınızın ne kadar çabuk pıhtılaştığını ölçmek için protrombin zaman testi gerekebilir. Ayrıca PTZ, Pro time veya INR testi de denir.

PTZ(PT) Testi Niye Gerekir?

Vücudunuz birkaç farklı pıhtılaşma faktörüne sahiptir. Herhangi biriyle ilgili bir sorun yani eksikse, kırılmışsa veya yeteri kadar sahip değilseniz  ve eğer oluşuyorsa, pıhtılaşmanın ne kadar sürdüğünü etkileyebilir.

Bir PTZ testi, ne kadar iyi çalıştıklarını görmek için bu faktörlerden birine bakar.

Genellikle başka bir faktöre bakarak, parsiyel tromboplastin zamanı (PTT) testi denilen başka bir testle birlikte yapılır. Birlikte, bir pıhtı oluştuğunda vücudunuzda ne olduğuna dair daha eksiksiz bir resim verirler.


                                               Protrombin zamanı

PTZ (PT)Testine Ne Zaman İhtiyacım Olur?

Doktorunuz bu testi bir kanama bozukluğu olup olmadığını kontrol etmek için isteyebilir. Kanama bozukluklarının belirtileri şunlardır:

  • Kolayca kanama veya morarma
  • Oluşmamaları gerektiği zaman oluşan kan pıhtıları
  • Dışkıda veya idrarda kanama
  • Kolayca kanayan diş etleri
  • Kadınlarda ağır regl dönemleri
  • Burun kanaması
  • Eklemlerde şişme veya ağrı

Kanınızı seyrelten bir ilaç olan varfarin (Coumadin, Jantoven) kullanıyorsanız bu teste yine ihtiyacınız olacaktır.  PT testi, doğru dozu aldığınızdan emin olmanıza yardımcı olur - tehlikeli pıhtıları önlemek istiyorsanız,  ihtiyaç duyduğunuzda kanın pıhtılaşmasına izin verin.

PTZ Testini Doktorlar Neden İster?

Doktorunuz ayrıca aşağıdaki durumları kontrol etmek için PTZ testini sizden isteyebilir:

  • Kemik iliği sorunları
  • Lösemi gibi bazı kanserler
  • Bağışıklık sistemi sorunları
  • Birçok pıhtılaşma faktörünün bir parçası olan K vitamini eksikliği
  • Karaciğer problemleri (karaciğeriniz pıhtılaşma faktörlerini ortaya çıkarır)
  • Ameliyattan önce normal kan pıhtılaşması

PTZ Testi Nasıl Yapılır?

Bu test temel olarak bir kan alma işlemiyle gerçekleşir ve sadece birkaç dakika sürer. Bir laboratuvar teknisyeni,

  • İğnenin gireceği yeri  temizler
  • Üst kolunuzun etrafına bir lastik kayış sarar ve bu damarlarınızın kanla şişmesini sağlamak için basınç yapar
  • Damar içine ince bir iğne sokun, genellikle kolunuzun iç kısmını dirseğinizi ya da elinizin arkasını tercih ederler.
  • Kanı iğne yardımıyla alır
  • Kauçuk kayışı çıkarır ve kolunuza veya elinize bir bandaj koyar

Bazı durumlarda, doktorunuz bunun yerine parmak ucundan kan alma yöntemini uygulayabilir, bu da size daha hızlı sonuçlar verecektir.

Riskler Nelerdir?

Normal olarak, iğne içeri girdiğinde hafif bir acı hissedeceksiniz. Bu genellikle en kötüsüdür, ama kanınız alındığından ötürü, aşağıdakileri yaşamanız düşük bir olasılıktır:

  • Kanama veya morarma
  • Sersemleme veya baş dönmesi hissi
  • Enfeksiyon

PTZ Testine Nasıl Hazırlanırım?

Genellikle, bir şey yapmanız gerekmez. Karaciğer, brokoli, nohut, yeşil çay, lahana, şalgam, yeşillikler ve soyadan yapılan yiyecekler gibi bazı yiyecekler sonuçlarınızı etkileyebilir. Bazı yiyeceklerden veya içeceklerden kaçınmanız gerekiyorsa, doktorunuz size vaktinden önce söyleyecektir.

Doktorunuza aldığınız ilaçlar, vitaminler, otlar veya takviyeler hakkında bilgi verdiğinizden emin olun. Buna reçetesiz, reçeteli veya yasadışı ilaçlar da dahildir. Aspirinden steroidlere kadar birçok ilaç sonuçlarınızı etkileyebilir.

Ayrıca, varfarin alıyorsanız, genellikle o gün ilacı içmeden önce testi yaptırmak isteyebillirsiniz.

PTZ Testi Sonuçları Ne Anlama Geliyor ve Nasıl Yorumlanır?

Test size kanın pıhtılaşmasının kaç saniye sürdüğünü söyler. Normal olan farklı laboratuvarlara göre farklılık gösterir, bu nedenle değerlerinizin ne anlama geldiğini anlamanıza yardımcı olması için doktorunuza danışın.

Sonuçları sadece birkaç saat içinde alabilirsiniz, ancak bazı laboratuvarların sonuç vermesi birkaç gün sürebilir. Doktorunuz parmak ucunuzdan kan alma tekniğini kullanıyorsa, sadece birkaç dakika içinde sonuç alabilirsiniz.

PTZ Testi Normal Değerleri Nedir?

Tipik bir PTZ sonucu 10 ila 14 saniyedir. Bundan daha yüksek olması, kanınızın pıhtılaşmasının normalden daha uzun sürdüğü ve aşağıdakiler dahil birçok durumun işareti olabileceği anlamına gelir.

PTZ Testi Yüksekliği Hangi Durumlarda Olur?

  • Kanama veya pıhtılaşma bozukluğu
  • K vitamini eksikliği
  • Pıhtılaşma faktörlerinin eksikliği
  • Karaciğer hastalığı

Daha düşük bir değeriniz varsa, kanınız normalden daha hızlı pıhtılaşıyor demektir. Bu takviyellerinizden veya K vitamini yüksek gıdalar tüketmenizden kaynaklanıyor olabilir.

 Kaynak: https://www.webmd.com/a-to-z-guides/prothrombin-time-test#1

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.




Bu Makale Uz.Dr. Cem Argun Tarafından Gözden Geçirilmiştir.

Yorumlar

Yorum
?