Yaz İshalleri Nedir? Yapılan Tahliller Nelerdir?

Havaların ısınıp yazın gelmesiyle yaz ishalleri adı verilen ve gastroenterit tablosuyla seyreden hastalıkla sık olarak karşılaşmaktayız.
Bu hastalıktan korunmak için ellerin, gıda ve yiyeceklerin özenli olarak yıkanması, içtiğimiz suyun güvenilir ve temiz olduğundan emin olmamız koruyucu olarak önemlidir.

İshal Nedir?

İshal, etkilediği kişide dışkılama sayısında artışla birlikte, dışkının şekilsiz ve sulu bir hal almasıdır. Normalde dışkı kuru ve şekillidir.Ancak ishal varlığında içerdiği su miktarı artar ve dışkı şekilsiz ve sulu olur.

İshal nedeniyle kişide barsak hareketleri artar.Hastada normal süreden daha kısa aralıklarla dışkılama ihtiyacı meydana gelir.
Örneğin günde bir  veya iki kere katı ve şekilli dışkılaması olan bir kişi, ishale yakalandığında günde 3-4 kere veya daha fazla dışkılıyorsa yada dışkı cıvıklaşmış, su gibiyse ishal tanısı koyulabilir.

İshal nedenleri nelerdir?

En sık ishal nedeni mikroorganizmalardır.
Her mikroorganizma ishal yapmaz.İshal etkeni olan çeşitli mikroorganizmalar vardır.
Bakteriler, virüsler ve parazitler ishal yapabilir.
Ayrıca başta antibiyotikler olmak üzere çeşitli ilaçlar, bir takım mide-barsak hastalıkları, bazı hormon bozuklukları, barsakları etkileyen tömerler,ani ısı farklılıkları ishale yol açabilir.
Konumuz olan yaz ishallerinin en sık nedeni ise bakteriler ve protozoon denilen gözle görülmeyen parazitlerdir.
İnsanlar, yaz aylarında daha fazla su tüketir.İçilen suyun mikroorganizmalarla kontamine olması ve kirli olması gibi durumlarda ishal gelişebilir.
Benzer şekilde kontamine suyla yıkanmış meyve ve sebzelerin yenilmesi veya bu suyla yemek yapılması durumunda da ishal oluşabilir.
Ayrıca ishale yakalanmış kişiler de dışkıları ile hastalıklarını çevreye yayabilir.
Dışkıyla bulaşmış ellerin ağza götürülmesi yada değdirilmesi sonrası da  ishale yakalanılabilir.
Doğada, özellikle insan ve hayvan dışkılarıyla kirlenmiş sularda yaşayan, ishal etkeni olabilecek farklı mikroorganizmalar bulunabilir.
Özellikle durgun sular, kanalizasyonun karıştığı sular, iyi ilaçlanmamış içme ve kullanma suları yazın yakalandığımız ishaller için potansiyel tehdit oluşturmaktadır.
Yaz aylarında çiğ sebzelerle hazırlanmış salata ve iyi yıkanmamış meyvelerin tüketilmesi önemli ishal etkenleri arasındadır.

İshal nasıl hastalık yapar?

İshale sebep olan mikroorganizmalar ağız yoluyla alınarak barsaklara ulaşır.
Bu ishal etkenlerin bir kısmı barsak duvarında iltihap oluşturarak barsak hareketlerini artırır.
Aynı zamanda barsağa su ve iltihabi hücrelerin geçişine sebep olur.
İshal etkenlerinin bir bölümü ise barsakta enfeksiyon yapmadan, sadece salgıladıkları toksinler vasıtasıyla su ve tuz geçişini arttırarak ishale yol açar.

Yaz ishallerinin belirtileri nelerdir?

Yaz ishallerinin en önemli ve belirgin belirtisi dışkılama sayısının artmasıdır.Ayrıca dışkı özelliği de değişmektedir.
Yaz ishalinde dışkı, cıvık olabileceği gibi, sümüksü, iltihaplı veya sulu olabilir.
Kolera da en tehlikeli yaz ishalidir.Ölüme sebep olabilir.Kolera etkenli ishallerde tipik olarak pirinç suyu kıvamında dışkı gözlenmektedir.Bu hastalıkta kişi sayısız kere dışkılama yapabilir.Tedavi edilmezse ölümle sonlanabilir.

Son yıllarda gerek ülkemizde gerekse dünyada alınan yaygın tedbirler nedeniyle kolera vakalarının görülme sıklığı oldukça azalmıştır.
Salmonella ve Shigelle bakterilerine bağlı ishaller de yaz aylarında görülen ishaller olup ülkemizde de sıklıkla rastlanmaktadır.
Camphylobacter bakterisi de bir diğer ishal etkenidir.
Amip ve giardia etkenli ishallere de yaz aylarında rastlanılabilmektedir.
Gıda zehirlenmesine yol açan bakteriler de yaz aylarında ishallere yol açabilmektedir.

İshalde Yapılan Tahliller Nelerdir ?

Dışkının gerek mikroskopla yapılan direkt incelemesi gerekse bakteriyolojik olarak yapılan kültür incelemeleri tanıda kullanılmaktadır.
Dışkı mikroskopisi deneyimli parazitolog veya mikrobiyologlar tarafından incelendiğinde hızlı bir şekilde tanı koydurabilir.
Ayrıca viruslerin yol açtığı kimi ishallerde de hızlı ve kolay testlerle tanı koyulmaktadır.
Dışkının kültür yöntemiyle bakteriyolojik incelenmesi ise nispeten daha geç sonuç vermektedir.
Ancak dışkı (gaita) kültürü testi  Salmonella,Shigella ve Kolera gibi etkenlerin tanısında son derece yararlıdır.
Bakteriyolojik kültür incelemeleri antibiyogram testi ile birlikte 2 ile 3  gün kadar sürmektedir.

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.